2010/01/23

Монгол дахь гутамшигт vнэн

Бас л асуултаас авав. Credits to Funk Princess



Монголд жил хагасын хугацааг єнгєрєєсєн Британы сэтгvvлч Дамиэн Досан (Damien Dawson) манай улсын бодит vнэн байдлыг Шинэ Зеландын хэвлэлд нийтлvvлжээ. Улаанбаатарыг тойрон хvрээлж буй уул толгод нь манай улсын нэн ядуу иргэдийн амь хоргоддог газар ажээ. Гэтэл vvнээс хамгийн аймшигтай нууц нь тэр уул толгодын дунд нь талийгаач бологчидын булшнууд байдаг бєгєєд ядуу иргэд нь ухаж сэндийлсэн булшнууд дунд л амьдардаг аж.



Булшин дунд орших айл суурингууд дунд жижиг мухлаг дэлгvvрvvд нээгдсэн байх нь энэ сэжиг хvрэм орчинд хvмvvс хэр удаан амьдарч буйг илтгэнэ. Аймшигт нvдэнд итгэмгvй байдлууд харагдаад байх юм. Булшнаас гарсан биейин хэсгvvд энд тэнд хэвтэж харагдах ба булшны нvхнvvдийг нь vйлдвэрлэлийн, эмнэлэг ахуйн хог хаягдалыг шингээх сав болгон ашигласан байх юм. Бороо орсон vед тэр бохир зvйлс нь урсан оршин суугчидын хэрэглэдэг худаг руу урсан орох аж.

Азийн Хєгжлийн Банкны судалгаагаар Улаанбаатарын гудамжинд амьдардаг бараг бvх хvvхдvvд нь бэлгийн замын євчтэй бєгєєд, бvр 10 хvртэлх насны хvvхдvvд ч байгаа аж. Гадаадаас орж ирж буй янз бvрийн тусламж нь бодит байдлаар хэрэгжих нь ховор бєгєєд харин ч бvр тусламжийн мєнгийг хvртдэг хvмvvс нь секс клубуудээр хэсэх, биеэ vнэлэгчидийг авах зэрэгээр асуудлыг улам даамжруулахад хувь нэмэрээ оруулдаг гэсэн гомдол мэдээлvvд ирдэг аж.
Энэ бvх гашуудалт асуудлууд тус улсын засгийн газар, радио телевиз, ашгийн бус байгуулгуудын нvдэн дээр илт болж байгаа асуудал атал энэ нь тэдний анхаарлыг татахгvй байна. Эрvvл мэндийн салбарт очсон тусламжийн мєнгє хэрхэн зарцуулсан талаархи асуудал босч, авилгал хахуулийн асуудлыг хэлэлцэж буй энэ vед Америкийн засгийн газараас Монгол улсад Мянганы Сорилтын тусламжаар $300 сая долларын тусламжийг ядууралтай тэмцэхэд зориулан єгєхєєр болж баталгаажуулаад байна.

Тусламжууд ч яах вэ очдог л юм байж, харин гол асуудал нь 2.6 сая хvн амтай улс тєр нийгмийн харьцангуй тайван тогтоцтой энэ улс зєвхєн дайн дажинд нэрвэгдсэн Африкийн орнуудад л байдаг улс тєр нийгмийн асуудлаас болж туйлын ядууралд орж, ихэнх хvн ам нь ингэж зовж зvдрэх учир нь юу байна вэ?

Олон хэсэг болон хуваагдаж дайн дажин хийгээд байгаа биш энэ улсын эдийн засгийн доройтол нь авилгал хээл хахуультай л холбоотой. Алт зэс гээд газрын баялгаар баян энэ улсад дэлхийн уул уурхайн том компанууд болон олон улсын компанууд болох BHP, Rio Tinto, Ivanhoe Mines, Бороo Gold хєрєнгє оруулалт хийсээр байна. Гэлээ ч гэсэн хvн амынх нь 80% хувь нь туйлын ядуурлын байдалтай байсаар байна.

Монгол улс Нэгдсэн vндэстний Байгуулгын гишvvнээр элссээр 50 жил єнгєрчээ гэтэл хvний эрхийн асуудал энд хурцаар зєрчигдсєєр байна. Шоронд хоригдогсод орон нутгийн засаг захиргааны эрх мэдэлтнvvдийн гарт орсон байх ба энэ улсын хvмvvсийн аж амьдралын нєхцєл байдал, ядуурлын тvвшингээс энэ бvхнийг харж болно.

Бодит байдлыг хар л даа, 11 настай охин хvчээр биеэ vнэлж байна. Хэзээ нэгэн цагт агуу их ард тvмэн байсан энэ хvмvvс єнєєдєр талийгаач бологсодийнхоо булшийг ухаж, хайрцагных нь модыг тvлж амьдрахад хvрээд байна.

Энэ гутамшигт асуудлууд хvн бvхний ємнє илт болсоор байгаа, гэхдээ Монголын энэ асуудал хэнд ч хамаагvй, хэн ч авч хэлэлцэхгvй! Харин Монгол улс бол олз хайгчидын бай. Ашиг хайгчид Монголыг зєвхєн ашиг олох талбар ємч л гэж vзнэ.

Дэлгэрэнгүй...

Амьдралыг хялбарчлах 35 арга

Тэнэж яваад олов. Хэрэгтэй л зөвлөгөөнүүд байна.

1. Зөв юманд ач холбогдол өг!.
2. Муу зvйл тохиолдоно гэдгийг мэдэж хvлээж авахад бэлтгэлтэй бай!
3. Ядарвал бага зэрэг ч байсан хамаагvй заавал амар. Эрч хvч тань сэргэнэ.
4. Ямар нэг ажлыг эхлэхээсээ өмнө чухам тvvнийг хvсч байгаа vгvйгээ мэд!
5. Бидний хамгийн их хэрэглэдэг "Vгvй", "Тийм" гэсэн vгийг хэлэхээсээ өмнө сайн бод!
6. Дургvй, залхуутай санагддаг ажлаа хөгжилтэй болгож идэвхтэй байх арга зам ол!
7. Хамгийн их ачаалалтай vедээ хэдхэн хором ч хамаагvй зогсоож яг тэр vед байхыг хvссэн газраа бод!
8. Хийх хэрэгтэй, эсвэл мөрдөх хэрэгтэй гэж бодсон зvйлээ жижиг цаасан дээр тэмдэглэн харагдах газар тавь. Жишээ нь танд зөвлөхөд одоо "Өнөөдөр инээмсэглэл дvvрэн бай" гэж бичээд урдаа тавьчих.
9. Хэрэв танд ямар нэг таагvй явдал учирвал, яг одоо танаас илvv хvнд байдалд маш олон хvн байгааг бодож тайвшир.
10. Хийж чадахгvй гэж айж байна уу? Тэгвэл та өмнө нь чадаж байсан зvйлvvдээ бод.
11. Сонин сэтгvvл уншиж байхдаа таалагдсан жижиг хэсгvvдийг хайчилж аван цуглуул. Хэзээ нэгэн цагт хэрэг болдог юм.
12. Амьдрал хэт нэг хэвийн болсон юм шиг санагдаж байна уу? Тэгвэл хааяа урьд нь хийж оролдож байгаагvй содон, гэхдээ сайн сайхан зvйл хий.
13. Нэг өдрийг огт зурагт vзэлгvйгээр өнгөрөө!
14. Vргэлж vзэг, цаастай явж бай. Бичиж тэмдэглэх юм гарч магадгvй. Мөн өнгө өнгийн балаар бичвэл өөрт илvv хөгжилтэй болдог.
15. Нэг єдрийг зөвхөн өөртөө зарцуулж ямар ч төлөвлөгөөгvйгээр хvссэнээ хий!
16. Цvнх, ширээ, халаасандаа байгаа хэрэггvй зvйлvvдийг гаргаж хая! Илvv дутуу юм нvдэнд торохгvй бол сэтгэл санаа амар байдаг.
17. Амьдралаа хялбарчил. Хэтэрхий их юм цуглуулах нь ядраадаг. Жишээ нь өөртөө зөвхөн хэрэгтэй юмаа байлга. Шvvгээгээ ухаж өмсдөггvй хувцсаа гарга.
18. Тооцоо хийж бай. Бага зэрэг тооцоог өөрөө хурдан бодож тооцоолж байх нь тархийг чинь хурцалж, анализ хийх чадварыг сайжруулдаг.
19. Олон жил уулзаагvй нэг найзтайгаа уулзаж байна гэж төсөөл. Тэр найз чинь таны одоогийн байдлыг хараад юу гэж дvгнэх бол? Тэр vеэс хойш та ямар байдлаар өөрчлөгдсөн бол?
20. Өдрийн аль vед таны эрч хvч нэмэгдэж бас буурч байгааг тогтоож ажлаа тохируул!
21. Замбараагvй байгаа зvйлийг янзлах танд хэцvv санагдаж байгаа бол авсан юмаа vргэлж байх ёстой байранд нь тавьж бай!
22. Нэг чухал ажлыг мартахаас айж байгаа ч vргэлж хойшлуулдаг уу? Тэгвэл хамгийн тvрvvнд тvvнийг хийж дуусга. Санаа чинь амарна.
23. Цагт нь дуусгаагvй ажил бусад ажлыг ч хойшлуулж эрч хvчийг тань барагдуулдаг. Юуг ч хойшлуулаад хэрэггvй.
24. Даалгавар эсвэл тайлангийн ажлаа эрт эхэл. Хугацаа нь болоогvй ч гэсэн эрт эхэлсэн нь найдвартай. Учир нь юу тохиолдохыг хэн ч мэдэхгvй шvv дээ.
25. Өглөөд жимс юмуу, жимсний цэвэр шvvс уу! Сэргэг сайхан байх болно.
26. Байдлыг хурцдуулж бодсоны хэрэггvй. Энэ бол таны өөрөө өөрийгөө айлгаж
байгаагаас өөр юу ч биш!
27. Найзууд, хамаатан садантайгаа харьцаагаа сайхан байлга! Тэдний тусламж хэрэг болох vе заавал гарна.
28. Хэрэглэхэд амар цvнхтэй байх хэрэгтэй. Танд зайлшгvй хэрэгтэй зvйлvvдийг багтаадаг мөн цэгцтэй байлгахын тул олон халаастай байх хэрэгтэй.
29. Дэргэдээ заавал сонин сэтгvvлтэй явж бай! Дараалалд зогсох vед өөр юм бодож тархиа сэргээх хэрэгтэй.
30. Биедээ хамгийн амар хувцсыг сонгож өмс. Холгодоггvй гутал, босч суухад зовоохгvй, анхаарлыг чинь сарниулахааргvй сэтгэлд амар хувцас сонго.
31. Бусдын vзэл бодпыг хvндэтгэж бай! Бусдаар хvндэтгvvлэх анхны алхам эндээс эхэлдэг.
32. Таны мөрөөдөл биелэхээргvй хол харагдаж байгаа бол эхлээд биелэх боломжтой зvйл мөрөөд.
33. Ямар нэг ажлыг эхлэх нь танд хэцvv санагдаж байгаа бол эхлээд дуртай ажлаасаа эхэл.!
34. Хоббитой бол. Жишээ нь юм нэхэх, хvзvvний зvvлт хийх, зураг зурах нь таныг урлагт ойртуулахаас гадна өөртөө хvндэтгэлтэй болгодог.
35. Хvvхэдтэй цагийг хамт өнгөрөө! Тэдэнд vлгэр ярьж, тоглох нь хэсэг хугацаанд ч болов амьдралын хvнд хэцvvг мартуулдаг.

Б. Баярмагнай

Дэлгэрэнгүй...

Гоншигногчид

Би Арканзас мужийн Стэмпс хотод эмээ дээрээ өссөн. Тэр үед үргэлж гомдоллон гоншигнож явдаг хүмүүс эмээгийн маань дэлгүүрт орж ирдэг байв. Эмээ маань тийм үйлчлүүлэгчээс: “За, дүү минь, өнөөдөр ямаршуухан байна даа, дүү минь?” гэж үргэлж асуудаг байв. Хариуд нь нөгөө хүн: “өнөөдөр тийм ч сайнгүй байна, эгч ээ. Зуны энэ халуун хэцүү юм аа. Би ёстой дургүй. Намайг сунаж унатал ядраах юмаа. Бараг л алах нь ээ” гэж хариулна. Тэгэхэд эмээ маань гараа эвхэн тэвчээртэйеэ сонсоод амандаа: “аан-хн, аан-хн” гэж бувтнана. Тэгээд намайг сонсож байгаа эсэхийг шалган над руу харна. Нөгөө гомдоллогчийг дэлгүүрээс гарч одонгуут эмээ маань намайг дуудан өмнөө зогсооно. Тэгээд наад зах нь мянган удаа хэлсэн санагдах нөгөө л нэг асуултаа ийн тавина: “Хүү минь, чи тэр ах юмуу сая ирсэн аниагийн гомдоллохыг сонссон уу?” Тэгэхэд нь би толгой дохидог байв.

Эмээ цааш нь: ”Хүү минь, энэ хорвоо дээр баян ядуу, хар цагаан олон хүн өнгөрсөн шөнө унтсан боловч дахин хэзээ ч сэрэхгүйгээр нойрссон. Нас барсан тэр хүмүүс энэ хүний үглэж гомдоллоод байгаа энэ халуун өдөр 5 минут ч болов амьсгалахын төлөө юугаа ч өгөхөд бэлэн байсан. Тиймээс хүү минь, хамаагүй битгий гомдоллож бай. Чамд ямар нэг юм таалагдахгүй байгаа бол чи тэрийг өөрчил л дөө. Хэрвээ тэрийг өөрчилж чадахгүй бол тэр зүйлийн тухай бодлоо өөрчил. Харин гомдоллох хэрэггүй” гэдэг байсан юм. хүмүүсээ байгаа зүйлдээ сэтгэл хангалуун гомдоллохгүйгээр амьдарцгаая.


Энэ зөвлөгөө таалагдсан бол та өөртөө хадгалж, эсвэл бусдад дуулгаж болно:

Asuult.net - бэкс_зэкс

Дэлгэрэнгүй...